Spotkanie otworzyła prezes Klubu, red. Jadwiga Kamińska, która wspólnie z red. Dorotą Romanowską z zarządu DKPZ powitała obecnych, czyli około 80 dziennikarzy oraz gości i przedstawicieli partnerów.
Pierwszy wykład wygłosił Łukasz Jankowski, prezes Naczelnej Rady Lekarskiej. Podsumowując sytuację w ochronie zdrowia oraz zmiany, jakie dokonały się w 2023 roku, szczególną uwagę zwrócił na niepewność co do ich rezultatów.
Mijający rok sponsorował znak zapytania – prezes Łukasz Jankowski
Prezes Jankowski rozpoczął swój wykład stwierdzeniem, że “mijający rok sponsorował znak zapytania”. Jego zdaniem, rozwój tzw. receptomatów każe samorządowi lekarskiemu pytać, jak – według przepisów prawa i intencji rządzących – ma wyglądać porada zdrowotna i jak ma postępować pacjent, któremu brakuje przepisanych leków, a nie może w odpowiednim czasie uzyskać porady lekarza. W tym kontekście narastają także wątpliwości wokół etosu i prestiżu zawodu lekarza, któremu grozi pójście w kierunku świadczenia usług według oczekiwań zgłaszanych przez pacjentów.
Łukasz Jankowski mówił także o zmianach w systemie kształcenia lekarzy, w wyniku których kilkanaście nowych uczelni, nie będących uniwersytetami medycznymi, otworzyło kierunki lekarskie. Ocenił, że “deregulacja jest dramatem, który dokonał się na naszych oczach”. Jego zdaniem doprowadzić to może do pojawienia się absolwentów studiów lekarskich bez odpowiedniej wiedzy, a co za tym idzie mogą pojawić się problemy z uznawaniem polskich dyplomów uczelni medycznych w innych krajach. Dla NRL może pojawić się problem związany z wydawaniem zaświadczeń o odpowiednim wykształceniu dla tych absolwentów, którzy będą chcieli podjąć pracę za granicą. Samorząd lekarski jest zdania, że konieczna jest weryfikacja poziomu nauczania, przy której kluczową rolę powinna odegrać Państwowa Komisja Akredytacyjna.
Prezes NRL wspomniał również o poziomie wynagrodzeń pracowników medycznych, ponieważ pojawiają się sugestie o zawieszeniu na 1-2 lata waloryzacji wynikającej z ustawy. Konsekwencje zapisów ustawy o płacy minimalnej “dobijają finanse szpitali” – podkreślił Łukasz Jankowski. Z tego powodu bezpieczniejszym rozwiązaniem może być zwiększanie współczynników określających poziom wynagrodzeń poszczególnych zawodów w sposób stopniowy, rozłożony w dłuższym czasie.
Prezes Jankowski wskazał również na inne kwestie stojące przed systemem ochrony zdrowia w najbliższym czasie, takie jak: próby podważenia obowiązkowej przynależności do samorządu zawodowego (izb lekarskich), bezpieczeństwo danych medycznych i incydenty związane z ujawnianiem danych wrażliwych, a także narastający problem jakości informacji dotyczących zdrowia i medycyny, który sprawia, że dla osób bez wykształcenia medycznego coraz trudniejsze staje się rozpoznawanie tzw. fakenewsów.
Wreszcie lekarze podstawowej opieki zdrowotnej mają większą pozycję lekarza wobec swoich pacjentów – prof. dr hab. n. med. Leszek Czupryniak,
Drugi wykład wygłosił prof. dr hab. n. med. Leszek Czupryniak, kierownik Kliniki Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Wskazał na pozytywne zmiany w systemie ochrony zdrowia, które zaszły w ostatnim roku, wymieniając coraz lepszy dostęp refundacyjny do leków oraz rozwój opieki koordynowanej w POZ, dzięki któremu “wreszcie lekarze podstawowej opieki zdrowotnej mają większą pozycję lekarza wobec swoich pacjentów” i mogą w dużo szerszym zakresie zlecać badania diagnostyczne. Zwrócił jednocześnie uwagę na postępujący trend silnych działań marketingowych firm farmaceutycznych, nadmiar reklam leków OTC i suplementów diety, medykalizację mediów, których konsekwencją jest wzrost konsumpcji produktów farmaceutycznych.
Profesor Czupryniak zaapelował do dziennikarzy medycznych o zwiększenie wysiłków związanych z edukacją pacjentów i budowaniem poziomu wiedzy i świadomości społecznej w zakresie zdrowia. Nawiązując do sytuacji politycznej, wyraził też nadzieję, że nowe kierownictwo resortu zdrowia będzie podejmować decyzje służące bezpieczeństwu pacjentów i podnoszeniu jakości opieki.
Leczenie nie powinno być gorsze od choroby, a wzrost liczby wydziałów lekarskich będzie gorszy niż braki lekarzy – prof. Mariusz Gujski
Profesor Mariusz Gujski, dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu WUM, podkreślił że obawy samorządu lekarskiego o jakość kształcenia na wydziałach lekarskich są uzasadnione i wymagają odpowiednich działań. Wyraził obawę, że rosnąca liczba wydziałów lekarskich w nowych szkołach wyższych może okazać się złym rozwiązaniem – “zasadą jest, że leczenie nie powinno być gorsze od choroby, a wzrost liczby wydziałów lekarskich będzie gorszy niż braki lekarzy”.
Druga część spotkania była poświęcona dyskusji o wyzwaniach, które stoją przed systemem ochrony zdrowia w nadchodzącym okresie. Łukasz Jankowski na pierwszym miejscu wymienił wdrażanie systemu no-fault, jako niezbędnego warunku podnoszenia jakości usług medycznych, tak aby lekarze wykonując swój zawód nie musieli obawiać się odpowiedzialności karnej. Natomiast profesor Czupryniak wskazał przede wszystkim na potrzebę zmian systemowych, tak aby zmieniała się rola i pozycja szpitala. Jego zdaniem, szpitale powinny koncentrować swoją działalność na leczeniu osób ciężko chorych, a lżej chorymi pacjentami powinna zajmować się przede wszystkim lepiej rozwinięta opieka ambulatoryjna.
Zmiany organizacyjne w systemie powinny iść – mówił prof. Czupryniak – w kierunku bardziej efektywnego wykorzystywania czasu i kompetencji lekarzy, sprawowania opieki nad pacjentem przez zespoły, w których dużą rolę muszą odgrywać pielęgniarki i inne zawody medyczne. Duże wyzwania stoją także przed systemem kształcenia podyplomowego, zwłaszcza w szpitalach. Przed nowym kierownictwem Ministerstwa Zdrowia stoi także ważne zadanie urealnienia wycen procedur szpitalnych, tak aby różnice wycen przestały mieć wpływ na stosowane metody leczenia.
Po wystąpieniach ekspertów obecni na spotkaniu dziennikarze prowadzili dalszą dyskusję o wyzwaniach stojących przed systemem ochrony zdrowia.